พระเจ้า กับการเอ่ยนามของพระเจ้า

จากเรื่องเล่าที่เกี่ยวกับพระคำภีร์ เมื่อพ่อโมเสส ถามกับพระผู้เป็นเจ้าว่า นามของท่านคืออะไร พระเจ้าตอบกลับมาเป็นสำเนียงที่ไม่สามารถออกเสียงแบบมนุษย์ได้ (YHWH หรือ YHVH) ตรงนี้ผมอยากจะคุยถึงความหมายของมันเกี่ยวกับ วิธีทางภาษา และตรรกะที่พระเจ้าใช้กล่าวถึงนามของตัวเอง ตรงนี้มีคำแปลหลายอย่างที่ใช้อ้างอิง ทั้งในภาษาอียิปต์ ฮีบรู อาราเมค และอาราบิค

ความหมายกลุ่มแรกที่ผมจะพูดถึงคือคำที่อ้างอิงถึงความหมายของนามแห่งพระผู้ เป็นเจ้าว่า
“ฉันชื่อว่าฉัน” หรือ “ฉันคือฉันเอง” (I am I, I am that I, I am that I am, I am what I am, I am the I am) ซึ่งเป็นนามแทนตัวสำหรับให้มนุษย์เรียกทุกครั้งที่เอ่ยนามของพระเจ้า

ความหมายกลุ่มที่สองที่จะพูดถึงคล้ายกับความหมายแรก แต่มองดูดีๆอาจจัดเป็นคนละอยา่งได้คือ
“ฉันชื่อว่า ฉันเป็น” หรือ “ฉันคือเป็นอยู่” (I am am, I am being)

ซึ่งสิ่งนี้สำหรับคนที่เชื่อในพระเจ้าแน่นอนว่ามันคือความจริงแท้ปฏิเสธไม่ ได้ประการหนึ่ง (อนึ่งแปลกดีที่ “ชื่อ” หรือ ตำแทนตัวฉัน ของอะไรสักอย่างจะเป็นประพจน์ไปในตัว (โดยยังไม่ได้ดูถึงว่าจะเป็นประพจน์วิเคราะห์ หรือสังเคราะห์)

แล้วมันเกี่ยวอย่างไรในทางภาษา เรื่องสนุกที่ผมจะยกมาคือ จะเกิดความสับสนอย่างไรในการเอ่ยนามของพระเจ้าด้วย “คำ (YHVH)” (หรือที่เราออกเสียงว่า ยาเวห์, ยะโฮวาห์, อัลลอฮ์) กับถ้าสมมติเราเอ่ยนามของพระเจ้าด้วยความหมาย (คือสองความหมายที่ได้กล่าวไป) ซึ่งไม่ว่าจะนาม หรือความหมายของนามของพระเจ้านั้นมันน่าจะแทนกันได้ (ผมไม่แน่ใจว่าตัวอย่างเช่นแนวคิด symnonym แบบไควน์ จะคล้ายๆกับกรณีของคำพูดนี้หรือเปล่า คือการแทนสรรพนามด้วย “ชื่อ” ลงไปในประโยค(ผมยังไม่ได้ศึกษาเยอะ)) และแทนที่กันได้ก็จะยังมีค่าความจริงเหมือนกัน (สมมูลกัน) โดยในที่นี้จะลองเมินแนวคิด เกี่ยวกับมุมมองที่ต่างกันนี่เองที่ทำให้ประโยคเหล่านี้ต่างกันตามทรรศนะ ของนักปรัชญาเช่นคัสตาเญดา ไปก่อน

จากการอ้างเหตุผลดังกล่าวทีนี้เราลองมาแทนที่ดู ว่าจะเกิดความสับสนอย่างไรหรือไม่โดยตัวอย่างประโยค
1. นายสมศักดิ์พูดว่าพระเจ้ายาเวห์คือความจริงแท้สูงสุด
2. นายสมศักดิ์พูดว่าฉันคือความจริงแท้สูงสุด (จากความหมายแรก)
3. นายสมศักดิ์พูดว่าเป็นอยู่(is)คือความจริงแท้สูงสุด (จากความหมายที่สอง)

ตัวอย่างอีกชุด
1. ฟาเทอร์สมชายพูดว่าพระเจ้ายาเวห์คอยเตือนใจฉันให้ตระหนักถึงคุณค่าทางศีลธรรม
2. ฟาเทอร์สมชายพูดว่าฉันคอยเตือนใจฉันให้ตระหนักถึงคุณค่าทางศีลธรรม (จากความหมายแรก)
3. ฟาเทอร์สมชายพูดว่าเป็นอยู่(is)คอย เตือนใจฉันให้ตระหนักถึงคุณค่าทางศีลธรรม (จากความหมายที่สอง)

ตัวอย่างทั้งสองชุดเมื่อพิจารณาความหมาย 1. , 2. และ 3. จะพบความแปลกในตัว คือ “ตัวฉัน” ของพระเจ้าสรุปแล้วคืออะไรกันแน่ จาก 1. พอนายสมศักดิ์ หรือฟาเทอร์สมชาย พูดถึงพระเจ้านั้นดูเหมือนจะพูดถึงอะไรบางอย่าง หรือใครสักคนที่สูงส่งกว่าและอยู่ไกลห่างออกไป แต่เมื่อดูจาก 2. ดูเหมือนว่าแท้จริงแล้วผู้พูดไมไ่ด้กล่าวถึงใครเลยแต่กล่าวถึงตนเอง (คือพระเจ้าที่สถิตในตนเอง) และเมื่อดูจาก 3. แล้วกลับไม่ใช่ทั้ง 1. และ 2. อย่างใดอย่างหนึ่ง แต่คือ 1. และ 2. ทั้งสองอย่าง คือ is ทั้งมวลหรือการตระหนักถึง to be ทั้งมวลนั้นเองคือไม่ว่าอะไรก็ตาม(แต่ความหมายที่3.นี้อาจจะเพี้ยนเกินไป เพราะพระเจ้ามีได้เพียงหนึ่งเดียว)

เวลาที่เรากำลังกล่าวถึงพระเจ้าซึ่งสำหรับคนที่เชื่อในพระเจ้านั้นทรงเป็น หลายๆสิ่งหลายๆอย่างที่สำคัญในชีวิต สรุปแล้วเรากำลังกล่าวถึงใครกันแน่???